چه بر سر ۱۳ هزار نفری آمده که در غزه ناپدید شده‌اند؟ - BBC News فارسی (2024)

منبع تصویر، Family handout

در حالی که آمار گزارش شده از کشته‌‌های جنگ غزه روز به روز بالاتر می‌رود، برآورد می‌شود که بیش از ۱۳ هزار نفر در این منطقه مفقود شده‌اند و هیچ خبری از سرنوشت آنها در دست نیست. بسیاری از آن‌ها احتمالا زیر آوار بمباران‌ها مدفون شده‌اند، اما سازمان‌های حقوق بشری می‌گویند تعدادی از آنها ممکن است قربانی «ناپدید شدن قهری» باشند.

احمد ابو دوک ماه‌ها است به دنبال برادرش مصطفی می‌گردد.

خانواده او در حیاط بیمارستان ناصر در شهر خان‌یونس در جنوب نوار غزه پناه گرفته بودند تا از درگیری‌ها در امان باشند. اما وقتی متوجه شدند که خانه‌شان در نزدیکی همان جا آتش گرفته، مصطفی رفت تا ببیند از خانه چه باقی مانده است. او هرگز برنگشت.

احمد می‌گوید «ما تا جایی که می‌توانستیم دنبالش گشتیم» و توضیح می‌دهد از جایی که قبلا خانه‌های آنها بوده، اکنون تنها بقایایی سوخته‌ باقی مانده است. او می‌گوید «محدوده اطراف ویران شده بود و ساختمان‌های چند طبقه با خاک یکسان شده بودند».

خانواده در میان اجسادی که تیم دفاع مدنی غزه از زیر آوار بیرون آورده بود به دنبال مصطفی می‌گشتند که یک راننده بازنشسته آمبولانس است. گورهای دسته‌جمعی اطراف را هم جست‌وجو کردند، اما نتوانستند او را پیدا کنند.

احمد می‌گوید: «هر آمبولانسی که وارد بیمارستان می‌شود، ما همچنان امیدواریم که او را پیدا کنیم.»

وزارت بهداشت غزه که تحت نظر حماس اداره می‌شود، می‌گوید تعداد کشته‌شدگان جنگ در غزه به بیش از ۳۵ هزار نفر رسیده، اما این رقم تنها مربوط به مرگ‌هایی است که در بیمارستان‌ها ثبت شده است.

خانواده‌های زیادی مانند خانواده مصطفی نمی‌دانند که در هفت ماه گذشته چه بر سر عزیزان آنها آمده که ناپدید شده‌‌اند.

در حمله روز ۷ اکتبر حماس به جنوب اسرائیل حدود ۱۲۰۰ نفر کشته شدند و ۲۵۲ نفر هم گروگان گرفته شدند. اسرائیل در واکنش به این حمله، عملیات نظامی گسترده‌ای در غزه آغاز کرد.

سازمان «دیده‌بان حقوق بشر یورو-مد» که یک سازمان غیرانتفاعی مستقر در ژنو است، تخمین می‌زند که از آن زمان حدود ۱۳ هزار نفر مفقود و بدون هیچ رد و نشانی ناپدید شده‌اند. در این آمار تعداد غیر نظامیان و اعضای حماس تفکیک نشده‌ است.

منبع تصویر، Getty Images

دفاع مدنی غزه که بخشی از نیروهای امنیتی تشکیلات خودگردان فلسطینی است، برآورد می‌کند که بیش از ۱۰ هزار نفر از این افراد ممکن است زیر آوار دفن شده باشند.

سازمان ملل متحد حجم آوار در نوار غزه را حدود ۳۷ میلیون تن تخمین می‌زند که اجساد بسیاری زیر آن باقی مانده و حدود ۷۵۰۰ تن مهمات انفجاری عمل‌نکرده، که خطری مضاعف برای امدادگران و نیروهای داوطلب ایجاد می‌کند.

دفاع مدنی می‌گوید کارکنان این نهاد با کمک داوطلبان برای بیرون آوردن اجساد از زیر آوار تلاش می‌کنند، اما تنها ابزارهایی ساده‌ در اختیار دارند و در بیشتر موارد دسترسی به اجساد دشوار است.

این نگرانی هم وجود دارد که باقی‌ماندن اجساد زیر آوار، به‌ ویژه با نزدیک شدن به گرم‌ترین ماه‌های سال در غزه، یک فاجعه بهداشتی ایجاد کند.

عبدالرحمان یاغی یکی از کسانی است که تلاش می‌کند جنازه بستگانش را از زیر آوار خارج کند.

ساختمان سه‌طبقه منزل خانوادگی او در شهر دیر البلح در مرکز غزه، روز ۲۲ فوریه هدف موشک مورد قرار گرفت، در حالی که ۳۶ عضو خانواده داخل ساختمان بودند.

او می‌گوید ۱۷ جسد را از زیر آوار بیرون کشیده‌اند، اما قطعاتی از پیکر اجساد را پیدا کرده‌اند که قابل شناسایی نیستند.

او می‌گوید: «ما اجساد بیشتر کودکانی را که در خانه بودند پیدا نکردیم.»

گروه دفاع مدنی خواهان حمایت بین‌المللی سازمان ملل متحد و کشورهایی شده که تیم‌های مجربی برای کمک به بازیابی اجساد دارند. این نهاد فلسطینی از سازمان‌های بین‌المللی خواسته «فورا اقدام کنند» و بر اسرائیل فشار بیاورند تا اجازه دهد برای کمک به عملیات نجات، تجهیزات سنگین وارد غزه شود، اما می‌گوید هنوز پاسخی به این درخواست خود دریافت نکرده است.

سازمان عفو بین‌الملل بر این باور است که تعدادی از افرادی که به نظر می‌رسد ناپدید شده‌اند، ممکن است بدون اطلاع خانواده‌هایشان در بازداشت ارتش اسرائیل باشند. این سازمان این کار را مصداق «ناپدید شدن قهری» می‌داند.

سازمان دیده‌بان حقوق بشر یورو-مد برآورد می‌کند که صدها فلسطینی ساکن نوار غزه، بدون اطلاع خانواده‌هایش در بازداشت ارتش اسرائیل هستند. کنوانسیون‌های ژنو، که اسرائیل هم آنها را امضا کرده، تصریح می‌کند که کشورها باید هویت و محل نگهداری غیرنظامیان بازداشت‌شده را گزارش دهند.

مقام‌های اسرائیلی بعد از حملات ۷ اکتبر، بازدیدهای کمیته بین‌المللی صلیب سرخ را هم از مراکز بازداشت متوقف کرده‌اند.

منبع تصویر، EPA

هشام مهنا، از کمیته صلیب سرخ در غزه، می‌گوید این سازمان «بارها درخواست دسترسی به بازداشت‌شدگان فلسطینی را داده، اما هنوز اجازه دسترسی به این کمیته داده نشده است».

صلیب سرخ می‌گوید که اجازه بازدید از گروگان‌های اسرائیلی حماس در غزه را هم پیدا نکرده است.

بی‌بی‌سی واکنش ارتش اسرائیل درباره این مسئله را پرسید، اما پاسخی دریافت نکرد.

ایتمار بن‌-گویر، وزیر امنیت ملی اسرائیل، در پستی در شبکه اجتماعی ایکس (توییتر سابق) نوشته است: «تا زمانی که دولت اسرائیل هیچ‌گونه اطلاعاتی درباره وضعیت افرادی از ما که در غزه ربوده شده‌اند دریافت نمی‌کند، صلیب سرخ هم نباید اطلاعات جنگجویان حماس را که در اسرائیل زندانی هستند، دریافت کند: انسان‌دوستی فقط در برابر انسان‌دوستی!»

در منطقه الزوایده در مرکز غزه، خانواده‌ای دیگر هم به دنبال فرزند گم‌شده خود هستند. آنها نگران هستند که او جزو «ناپدیدشدگان قهری» باشد.

مادر محمد علی با عکسی در دست، به دنبال او می‌گشت تا این که یک نفر به او گفت ارتش اسرائیل فرزندش را بازداشت کرده است. آنها می‌گویند آخرین باری که او را دیده‌اند زنده بوده، اما از آن زمان دیگر نمی‌دانند چه اتفاقی برای او افتاده است.

محمد از ۲۳ دسامبر، روزی که خانواده‌اش در جریان بمباران‌های سنگین اسرائیل خانه‌شان را ترک کردند و در مدرسه‌ای در جبالیا واقع در شمال غزه پناه گرفتند، مفقود شده است.

اما امانی علی، همسر محمد می‌گوید سربازان اسرائیلی وارد مدرسه شدند و از زنان و کودکان خواستند محل را ترک کنند.

او می‌گوید آن شب همه مردها برگشتند، به جز محمد.

معلوم نیست که او الان کجا است یا چه اتفاقی برایش افتاده است.

امانی می‌گوید نمی‌داند باید فکر کند که همسرش مرده، یا در بازداشت ارتش اسرائیل است که می‌گوید در این صورت می‌تواند امیدی به زنده بودن او داشته باشد.

امانی با خودش فکر می‌کند که «اگر زنده یا آزاد بود، دنبال ما می‌گشت و ما را پیدا می‌کرد».

وزارت بهداشت تحت کنترل حماس در غزه، یک فرم آنلاین برای خانواده‌های کشته‌شدگان و مفقودان ایجاد کرده تا بتواند فهرست کامل‌تری از آنچه برای افرادی که از ۷ اکتبر ناپدید شده‌اند، تهیه کند.

تا آن زمان، بسیاری از خانواده‌ها به جستجوی عزیزانشان ادامه خواهند داد.